Cryss yn Arctagh

Ta Cryss ny Cruinney nane jeh queig kiarkil ghowan-lheead ta cowrit er caslyssyn çheerey yn theihill. T'ee ny dowan-lheead ta roie 66° 33′39″ (ny 66.56083°) çheu hwoaie jeh Cryss ny Cruinney. Ta'n ennym, yn Arctagh, currit er y thalloo ta ny lhie heose veih'n linney shoh as ta'n ennym Cryss Honderagh y Twoaie currit er y chryss da'n jiass j'ee. She Cryss yn Antarctagh en ennym ta currit er kiarkil yn ard corrym 'sy lieh-chruinney yiass.
Ta Cryss yn Arctagh cowrey magh feegan smoo jiass y laa phoullagh (laa 24-ooryn dy ghrian, lesh yn ennym "grian mean oie" currit er) as oie phoullagh (laa 24-ooryn gyn grian). Çheu hwoaie jeh'n linney ta'n ghrian ny lhie heose veih bun ny speyrrey er feie 24 ooryn gyn vrishey un cheayrt 'sy vlein er y chooid sloo. Er Cryss yn Arctagh ta ny taghyrtyn shen taghyrt keayrt 'sy vlein, ec shassyn greiney Mean Souree as Mee ny Nollick.
Çheer-oaylleeaght[reagh | edit source]

Ta Cryss yn Arctagh goll trooid Mooir yn Arctagh, Lieh-innys Loghlinagh, yn Aishey Hwoaie, Twoaie America Hwoaie as Greenlynn. Ta thalloo Chryss yn Arctagh rheynnit eddyr hoght çheeraghyn, Norlynn, y Toolynn, Finnlynn, y Roosh, ny Steatyn Unnaneysit (t'eh shen Alaska), y Chanadey, y Danvarg (t'eh shen Greenlynn) as yn Eeslynn.
Lesh y toshiaght ec y Linney Vunlaa as goll shiar, ta Cryss yn Arctagh goll trooid:
Cha nel mooarane sleih nyn gummal çheu hwoaie jeh Cryss ny Cruinney er oyr y speyr Arctagh t'ayn. Ta ny tree baljyn smoo heose jeh'n Chryss nyn lhie 'sy Roosh; Murmansk (325,100 cummaltee), Norilsk (135,000 cummaltee), as Vorkuta (85,000 cummaltee). Ta 62,000 cummaltee ayns Tromsø ayns Norlynn, agh cha nel agh beggan ny sloo na 58,000 cummaltee ayns Rovaniemi ayns Finnlynn as eh ny lhie beggan heese jeh'n Chryss.
Jeeagh er neesht[reagh | edit source]
- Kay Arctagh
- Undinys Ronsee Poullagh Scott
- Aggyrtyssyn thallooinagh 'syn Arctagh
- Çhyndaa yn Phartan
- Çhyndaa yn Ghoayr
Imraaghyn[reagh | edit source]
Kianglaghyn mooie[reagh | edit source]
- Terra Incognita: Exploration of the Canadian Arctic—Traaght shenndeeagh er ronseeyn leah gys Arctagh ny Canadey, daahit lesh caslyssyn çheerey, fotografyn as linneeaghtyn
Kiarkil dowan-lheead as dowan-liurid |
|
---|---|