Shennaghys yn oaylleeaght as y çhaghnoaylleeaght: Difference between revisions
let. |
m bot currit stiagh ec: pt, zh-classical, yi, he, ca, fi, hu, bn, sq, fa, bg, vi, sv, ar caghlaait ec: ro, it, ta, zh |
||
| Linney 86: | Linney 86: | ||
[[Ronney:Caghlaa çhaghnoaylleeagh]] |
[[Ronney:Caghlaa çhaghnoaylleeagh]] |
||
[[ar:تاريخ العلوم]] |
|||
[[bg:История на науката]] |
|||
[[bn:বিজ্ঞানের ইতিহাস]] |
|||
[[ca:Història de la ciència]] |
|||
[[de:Wissenschaftsgeschichte]] |
[[de:Wissenschaftsgeschichte]] |
||
[[en:History of science and technology]] |
[[en:History of science and technology]] |
||
[[es:Historia de la ciencia]] |
[[es:Historia de la ciencia]] |
||
[[eo:Historio de scienco kaj teknologio]] |
[[eo:Historio de scienco kaj teknologio]] |
||
[[fa:تاریخ علم]] |
|||
[[fi:Tieteen historia]] |
|||
[[fr:Histoire des sciences]] |
[[fr:Histoire des sciences]] |
||
[[gl:Historia da ciencia]] |
[[gl:Historia da ciencia]] |
||
[[he:היסטוריה של המדע]] |
|||
| ⚫ | |||
[[hu:Tudománytörténet]] |
|||
| ⚫ | |||
[[nl:wetenschapsgeschiedenis]] |
[[nl:wetenschapsgeschiedenis]] |
||
[[pl:Historia nauki]] |
[[pl:Historia nauki]] |
||
[[pt:História da ciência]] |
|||
[[ro:Istoria |
[[ro:Istoria științei și tehnologiei]] |
||
[[ru:История науки и техники]] |
[[ru:История науки и техники]] |
||
[[sl:Zgodovina znanosti in tehnologije]] |
[[sl:Zgodovina znanosti in tehnologije]] |
||
[[tl:Kasaysayan ng agham at teknolohiya]] |
[[tl:Kasaysayan ng agham at teknolohiya]] |
||
[[sq:Historia e shkencës]] |
|||
[[ta:அறிவியல், தொ.நுட்ப வரலாறு]] |
|||
[[sv:Vetenskapshistoria]] |
|||
[[ta:அறிவியல் மற்றும் தொழில்நுட்பவியலின் வரலாறு]] |
|||
[[th:ประวัติศาสตร์ของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี]] |
[[th:ประวัติศาสตร์ของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี]] |
||
[[tr:Bilim ve teknoloji tarihi]] |
[[tr:Bilim ve teknoloji tarihi]] |
||
[[vi:Lịch sử khoa học]] |
|||
| ⚫ | |||
[[yi:היסטאריע פון וויסנשאפט]] |
|||
| ⚫ | |||
[[zh-classical:泰西格致史]] |
|||
Aavriwnys veih 08:49, 23 Mean Souree 2011
She magher jeh shennaghys eh shennaghys ny h-oaylleeaght as ny çhaghnoaylleeaght (SOÇ) ta scrutaghey caghlaa toiggaltys deiney jeh'n theihll najooragh (oaylleeaght) as jeh'n jargaght ec deiney eh dy stiurey (çhaghnoaylleeaght) harrish ny milley-vleeantyn. Ta'n magher acadoil shen jannoo studeyrys er eiyrtyssyn cultooragh, tarmaynagh, as politickagh jeh noaidyn oaylleeagh.
Va shennaghyssyn ny h-oaylleeaght screeut sheese dy bunneydagh liorish oaylleeyn obbree as aa-oaylleeyn, as ny shennaghyssyn shen er nyn doshiaght ec William Whewell, myr saase dys mieyssyn ny h-oaylleeaght dy insh da'n phobble cadjin. Ayns ny 1930yn leah, lurg papyr ard-ghooagh v'er ny chur magh ec y screeudeyr shennaghys Soveidjagh Boris Hessen, va SOÇ cruinnit dy cho-chruinnaghey er saaseyn va cleeantaghtyn oaylleeagh cochaarjagh marish ymmyrçhee as greesaghtyn jeh'n cho-heks oc. Lurg y Nah Chaggey Dowanagh, va ram saaseyn currit stiagh ayns ynsagh as ronsaghey y vagher, as v'ee yn treisht ayn na lhiggey da'n phobble toiggaltaght ny share dy chur er yn oaylleeaght as y çhaghnoaylleeaght er y fa dy row paart ard-cheimagh aasoil oc 'sy theihll. Ayns ny 1960yn, ayns eiyrtys jeh'n obbyr va jeant ec Thomas Kuhn er lheh, va currym noa ry-akin 'sy vagher. Hoshee er dy ve ymmydit myr saase dys y treealys oaylleeagh dy scrutaghey dy contoyrtagh. Ec y traa t'ayn nish t'eh çheughit dy mennick lesh magher ny studeyryssyn oaylleeagh.
Va oaylleeaght maddaghtoil as jeshaghteyrys fishagagh myr ta toiggit jiu crooit car y çhyndaa oaylleeagh, ga va'n chooid smoo jeh'n vaddaght as yn oaylleeaght bunnit er obbyr ny Greagee, ny h-Egyptee, ny Mesopotamee, ny Sheenee, ny h-Injey as ny h-Islamee. Jeeagh er ny h-ard-artyn Shennaghys ny h-oaylleeaght as Shennaghys ny çhaghnoaylleeaght son tooilley fys er ny bun-chooishyn shen.
Screeudeyryn shennaghys ard-ghooagh y vagher
 |
She bun ta'n art shoh. Cur rish, son foays y yannoo da Wikipedia. |