Yn Pholynn: Difference between revisions

Ass Wikipedia.
Content deleted Content added
No edit summary
https://m.bankier.pl/wiadomosc/Powierzchnia-Polski-wzrosla-o-1643-ha-7603883.html https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2018-roku,7,15.html
Tags: Mobile edit Mobile web edit
Linney 62: Linney 62:
|coad_çhellvane = 48
|coad_çhellvane = 48
}}
}}
Ta'n '''Pholynn''' ({{lang-pl|Polska}}), ny '''Pobblaght ny Polynn''' (''[[Rzeczpospolita]] Polska'') dy h-oikoil, ny çheer 'syn [[Yn Oarpey Veanagh|Oarpey Veanagh]].<ref>http://unstats.un.org/unsd/geoinfo/gegn23wp48.pdf</ref><ref name="cia.gov">https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/pl.html</ref> T'ee çhemmit liorish [[Yn Ghermaan|y Ghermaan]] da'n sheear, liorish [[Yn Phobblaght Çheck|y Phobblaght Çheck]] as [[Yn Clovack|y Clovack]] da'n jiass, liorish [[yn Ookraan]], [[Yn Velaroosh|y Velaroosh]] as [[Yn Litaan|y Litaan]] da'n shiar, as liorish [[Yn Vooir Valtagh|y Vooir Valtagh]] as [[Queiggey Kaliningrad]] (paal Rooshagh) da'n twoaie. Ta'n Pholynn 312,679 km<sup>2</sup> er eaghtyr, as lesh shen t'ee ny [[Rolley çheeraghyn as thallooyn foddey ersooyl rere eaghtyr|70-oo çheer smoo]] 'sy theihll as ny 9-oo çheer smoo 'syn Oarpey. Ta ny smoo na 38&nbsp;millioonyn dy 'leih 'sy çheer, as lesh shen t'ee ny [[Rolley çheeraghyn rere earroo yn phobble|34-oo çheer smoo 'sy theihll rere sleih-earoo]]<ref>NationMaster.com 2003–2007, [http://www.nationmaster.com/country/pl-poland Poland, Facts and figures]</ref> as nane jeh ny çheeraghyn smoo pobbylagh 'syn [[Yn Unnaneys Oarpagh|Unnaneys Oarpagh]].
Ta'n '''Pholynn''' ({{lang-pl|Polska}}), ny '''Pobblaght ny Polynn''' (''[[Rzeczpospolita]] Polska'') dy h-oikoil, ny çheer 'syn [[Yn Oarpey Veanagh|Oarpey Veanagh]].<ref>http://unstats.un.org/unsd/geoinfo/gegn23wp48.pdf</ref><ref name="cia.gov">https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/pl.html</ref> T'ee çhemmit liorish [[Yn Ghermaan|y Ghermaan]] da'n sheear, liorish [[Yn Phobblaght Çheck|y Phobblaght Çheck]] as [[Yn Clovack|y Clovack]] da'n jiass, liorish [[yn Ookraan]], [[Yn Velaroosh|y Velaroosh]] as [[Yn Litaan|y Litaan]] da'n shiar, as liorish [[Yn Vooir Valtagh|y Vooir Valtagh]] as [[Queiggey Kaliningrad]] (paal Rooshagh) da'n twoaie. Ta'n Pholynn 312,696 km<sup>2</sup> er eaghtyr, as lesh shen t'ee ny [[Rolley çheeraghyn as thallooyn foddey ersooyl rere eaghtyr|70-oo çheer smoo]] 'sy theihll as ny 9-oo çheer smoo 'syn Oarpey. Ta ny smoo na 38&nbsp;millioonyn dy 'leih 'sy çheer, as lesh shen t'ee ny [[Rolley çheeraghyn rere earroo yn phobble|34-oo çheer smoo 'sy theihll rere sleih-earoo]]<ref>NationMaster.com 2003–2007, [http://www.nationmaster.com/country/pl-poland Poland, Facts and figures]</ref> as nane jeh ny çheeraghyn smoo pobbylagh 'syn [[Yn Unnaneys Oarpagh|Unnaneys Oarpagh]].


Ta bunneeaght y steat Polynnagh kianglt ny keayrtyn lesh doltys [[Creestiaght|ny Creestiaght]] liorish y reilleyder [[Mieszko I ny Polynn|Mieszko I]] ayns 966 BNJ, nar va'n steat coodaghey thalloo va unnane as thalloo ny Polynn noa-emshiragh. Ayns 1025 haink er y Pholynn dy ve ny [[Reeriaght ny Polynn (1025-1385)|reeriaght]] as ayns 1569, va [[Unnaneys Polynnagh-Litaanagh|copharteeys]] foddey eddyr ee as [[Ard-Diucaght ny]] shickyrit liorish fo-screeu [[Unnaneys Lublin]], as yn unnaneys shen goaill toshiaght jeh'n [[Co-unnaneys Polynnagh-Litaanagh|Cho-unnaneys Polynnagh-Litaanagh]]. Huitt y Co-unnaneys ayns 1795 as va [[Rheynn magh ny Polynn|thalloo ny Polynn rheynnit magh]] eddyr [[Reeriaght ny Proosh]], [[Impiraght ny Roosh]] as [[Reeriaght Habsburg|yn Austeyr]]. Hooar y Pholynn e neuchrogheydys reesht myr y [[Nah Phobblaght ny Polynn|Nah Phobblaght Pholynnagh]] ayns 1918, lurg [[y Chied Chaggey Dowanagh]], agh v'ee currit fo stiurey [[Yn Ghermaan Natseeagh|ny Germaan Natseeagh]] as [[yn Unnaneys Soveidjagh]] car y [[Nah Chaggey Dowanagh]]. Va ny smoo na shey millioonyn dy heyranee caillt ec y Pholynn 'sy Nah Chaggey Dowanagh, as ee irree magh shiartanse dy vleeantyn ny yei myr [[Deynphobblaght ny Polynn]] çheusthie jeh'n [[Block y Hiar|Vlock Hiar]], fo cleayney lajer Soveidjagh.
Ta bunneeaght y steat Polynnagh kianglt ny keayrtyn lesh doltys [[Creestiaght|ny Creestiaght]] liorish y reilleyder [[Mieszko I ny Polynn|Mieszko I]] ayns 966 BNJ, nar va'n steat coodaghey thalloo va unnane as thalloo ny Polynn noa-emshiragh. Ayns 1025 haink er y Pholynn dy ve ny [[Reeriaght ny Polynn (1025-1385)|reeriaght]] as ayns 1569, va [[Unnaneys Polynnagh-Litaanagh|copharteeys]] foddey eddyr ee as [[Ard-Diucaght ny]] shickyrit liorish fo-screeu [[Unnaneys Lublin]], as yn unnaneys shen goaill toshiaght jeh'n [[Co-unnaneys Polynnagh-Litaanagh|Cho-unnaneys Polynnagh-Litaanagh]]. Huitt y Co-unnaneys ayns 1795 as va [[Rheynn magh ny Polynn|thalloo ny Polynn rheynnit magh]] eddyr [[Reeriaght ny Proosh]], [[Impiraght ny Roosh]] as [[Reeriaght Habsburg|yn Austeyr]]. Hooar y Pholynn e neuchrogheydys reesht myr y [[Nah Phobblaght ny Polynn|Nah Phobblaght Pholynnagh]] ayns 1918, lurg [[y Chied Chaggey Dowanagh]], agh v'ee currit fo stiurey [[Yn Ghermaan Natseeagh|ny Germaan Natseeagh]] as [[yn Unnaneys Soveidjagh]] car y [[Nah Chaggey Dowanagh]]. Va ny smoo na shey millioonyn dy heyranee caillt ec y Pholynn 'sy Nah Chaggey Dowanagh, as ee irree magh shiartanse dy vleeantyn ny yei myr [[Deynphobblaght ny Polynn]] çheusthie jeh'n [[Block y Hiar|Vlock Hiar]], fo cleayney lajer Soveidjagh.

Aavriwnys veih 02:47, 9 Mean Souree 2019

Rzeczpospolita Polska
Pobblaght ny Polynn
Brattagh ny Polynn Cowrey cleinney ny Polynn
Brattagh Armys
Arrane ashoonaghMazurek Dąbrowskiego
Preeu-valley
(as y balley smoo)
Warsaw
52°13′ Hwoaie 21°02′ Hiar
Çhengey oikoil Polynnish
Reiltys Pobblaght pharlamaidagh
 -  Eaghtyrane shallidagh Andrzej Duda
 -  Ard-vinishter Mateusz Morawiecki
Crooaght
 -  Bashtey ny Polynn 14 Averil 966 
 -  Fogrit magh 11 Sauin 1918 
Entreilys gys yn UO 1 Boaldyn 2004
Eaghtyr
 -  Yn clane 312,679 km² (70-oo)
120,725 mi ker 
 -  Ushtey (%) 3.07
Earroo yn phobble
 -  Ooley 2009 38,130,302[1] (34-oo)
 -  Coontey-pobble 2014 38 485 779 [2] (34-oo)
 -  Glooaght 123/km² (83-oo)
319.9/mi ker
LTS (CCK) Ooley 2008
 -  Yn clane $668.551 billioon[3] (21-d)
 -  Yn dooinney $17,536[3] (50-oo)
LTS (ennymagh) Ooley 2007
 -  Yn clane $527.866 billioon[3] (18-oo)
 -  Yn dooinney $13,846[3] (50-oo)
Gini (2002) 34.5 
ALD (2007) 0.880[4] (ard) (41-d)
Argid Złoty (PLN)
Traa ynnydagh CET (UTC+1)
 -  Souree (TTLS) CEST (UTC+2)
Coad eddyr-voggyl .pl
Coad çhellvane +48

Ta'n Pholynn (Polynnish: Polska), ny Pobblaght ny Polynn (Rzeczpospolita Polska) dy h-oikoil, ny çheer 'syn Oarpey Veanagh.[5][6] T'ee çhemmit liorish y Ghermaan da'n sheear, liorish y Phobblaght Çheck as y Clovack da'n jiass, liorish yn Ookraan, y Velaroosh as y Litaan da'n shiar, as liorish y Vooir Valtagh as Queiggey Kaliningrad (paal Rooshagh) da'n twoaie. Ta'n Pholynn 312,696 km2 er eaghtyr, as lesh shen t'ee ny 70-oo çheer smoo 'sy theihll as ny 9-oo çheer smoo 'syn Oarpey. Ta ny smoo na 38 millioonyn dy 'leih 'sy çheer, as lesh shen t'ee ny 34-oo çheer smoo 'sy theihll rere sleih-earoo[7] as nane jeh ny çheeraghyn smoo pobbylagh 'syn Unnaneys Oarpagh.

Ta bunneeaght y steat Polynnagh kianglt ny keayrtyn lesh doltys ny Creestiaght liorish y reilleyder Mieszko I ayns 966 BNJ, nar va'n steat coodaghey thalloo va unnane as thalloo ny Polynn noa-emshiragh. Ayns 1025 haink er y Pholynn dy ve ny reeriaght as ayns 1569, va copharteeys foddey eddyr ee as Ard-Diucaght ny shickyrit liorish fo-screeu Unnaneys Lublin, as yn unnaneys shen goaill toshiaght jeh'n Cho-unnaneys Polynnagh-Litaanagh. Huitt y Co-unnaneys ayns 1795 as va thalloo ny Polynn rheynnit magh eddyr Reeriaght ny Proosh, Impiraght ny Roosh as yn Austeyr. Hooar y Pholynn e neuchrogheydys reesht myr y Nah Phobblaght Pholynnagh ayns 1918, lurg y Chied Chaggey Dowanagh, agh v'ee currit fo stiurey ny Germaan Natseeagh as yn Unnaneys Soveidjagh car y Nah Chaggey Dowanagh. Va ny smoo na shey millioonyn dy heyranee caillt ec y Pholynn 'sy Nah Chaggey Dowanagh, as ee irree magh shiartanse dy vleeantyn ny yei myr Deynphobblaght ny Polynn çheusthie jeh'n Vlock Hiar, fo cleayney lajer Soveidjagh.

Car ny h-Irreeyn magh ayns 1989, va reirey cummynagh currit haart as haink er y Pholynn dy ve currit er enney myr "Treeoo Phobblaght ny Polynn" rere y bunraght. Ta'n Pholynn ny steat unnaneagh, as t'ee jeant seose jeh shey queiggaghyn jeig (Polynnish: województwo). Ta'n Pholynn ny h-oltey jeh'n Unnaneys Oarpagh, yn RCAH, ny h-Ashoonyn Unnaneysit, y Reagheydys Traghtee Dowanagh, as yn RCTL.

Imraaghyn

  1. "Eurostat: Country Profiles: Poland" (ayns Baarle). Oik Staddyssaghtoil jeh ny Boodeeyssyn Oarpagh. 2009. Feddynit magh er 28-02-2009. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (cooney)CS1 maint: çhengey gyn enney (link)
  2. Główny Urząd Statystyczny. Baza Demografia. Ludność. Stan, ruch naturalny i wędrówki ludności w I kwartale 2014 r., stan na 31.03.2014. [1]
  3. a b c d "Poland". Tashtey Argidoil Eddyr-ashoonagh. Feddynit magh er 2009-10-01.
  4. [2]. Ny h-Ashoonyn Unnaneysit. Feddynit magh er 05 Jerrey Fouyir 2009.
  5. http://unstats.un.org/unsd/geoinfo/gegn23wp48.pdf
  6. https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/pl.html
  7. NationMaster.com 2003–2007, Poland, Facts and figures