Shenn Yernish: Difference between revisions

Ass Wikipedia.
Content deleted Content added
m robot Adding: ga:Sean-Ghaeilge
mNo edit summary
Linney 1: Linney 1:
{{Kishtey fys çhengey
{{Kishtey fys çhengey
| ennym = Shenn Yernish
| ennym = Shenn Yernish
| ennymdooghyssagh = ''Goídelc''
| ennymdooghyssagh = ''an tSean-Ghaeilge''
| fockley magh = [ˈgoiðʲelg]
| fockley magh = [ˈgoiðʲelg]
| ard = [[Nerin]], [[Nalbin]], [[Mannin]], buill ayns [[Bretin]]
| ard = [[Nerin]], [[Nalbin]], [[Mannin]], buill ayns [[Bretin]]
Linney 15: Linney 15:
}}
}}


She çhengey [[çhengaghyn Celtiagh|Cheltiagh]] v'ee '''y Çhenn Yernish''' ('''Shenn Yernish'''), as ish goll er loayrt ayns Nerin, Nalbin as Mannin traa dy row. V'ee ny shennvoir Mean Yernish as dy choilley çhengaghyn Gaelgagh t'ayn nish.
She çhengey [[çhengaghyn Celtiagh|Cheltiagh]] v'ee '''y Çhenn Yernish''' ('''an tSean-Ghaeilge'''), as ish goll er loayrt ayns Nerin, Nalbin as Mannin traa dy row. V'ee ny shennvoir Mean Yernish as dy choilley çhengaghyn Gaelgagh t'ayn nish.


{| class="prettytable"
{| class="prettytable"

Aavriwnys veih 16:05, 7 Mee Houney 2009

Shenn Yernish
an tSean-Ghaeilge
Fockley magh [ˈgoiðʲelg]
Goll er loayrt ayns Nerin, Nalbin, Mannin, buill ayns Bretin
Baase çhengey Caghlaait dys Mean Yernish mysh yn 10oo eash
Kynney çhengey Ind-Oarpagh
Corys screeuee Ogam, Cló Gaelach, as Ladjyn
Coadyn çhengey
ISO 639-1 Gyn coad
ISO 639-2 sga
ISO 639-3 sga

She çhengey Cheltiagh v'ee y Çhenn Yernish (an tSean-Ghaeilge), as ish goll er loayrt ayns Nerin, Nalbin as Mannin traa dy row. V'ee ny shennvoir Mean Yernish as dy choilley çhengaghyn Gaelgagh t'ayn nish.

Notey da lhaihderyn. Ayns yn art shoh, ta lettyryn ard cowraghey ceaghlaghyn ta taghyrt lurg shiartanse dy 'ocklyn:
  • ta B cowraghey boggaghys
  • ta E cowraghey ennalaghys
  • ta S cowraghey stronnaghys

Grammeydys ny Shenn Yernish

Va keintys, earroo as case ec grammeydys ny Shenn Yernish. Cha row art neuhoilshaghey erbee eck, agh va art soilshaghey eck, lane gollrish y Ghaelg.

Troggal y raa

Va oardagh neuchowrit Breear-Kione-Cass (ny BKC) ec Shenn Yernish, gollrish çhengaghyn Celtiagh Ellanagh elley[1]. She oardagh neuchadjin ayns çhengaghyn Ind-Oarpagh v'ayn: dy chooilley çhengey Ind-Oarpagh elley, ta oardagh neuchowrit KCB ny KBC oc. She çhengey reiltagh ayns y chied cheayrt v'ayn, myr dagh çhengey Cheltiagh:[2] myr shen, ta'n reiltagh (fockle smoo scanshoil y raa) ec toshiaght y raa, as reddyn elley ny lurg. Myr sampleyr, va ennymocklyn çheet lurg roie-ocklyn, as marenmyn as cummaghyn gienneydagh çheet lurg yn ennymockle v'ad bentyn rish. Myr sampleyr, Ériu álainn ("Erin aalin"). She çhengey cowraghey reiltee v'ayn chammah.

Rangyn Grammeydagh

Ennymocklyn as marenmyn

Keintys

[1]Gollrish Ladjyn, Germaanish ny Rooshish, va ny tree keintyssyn Ind-Oarpish ec Shenn Yernish foast: bwoirrinagh, firrinagh as naeear. Ren naeear shirgaghey ayns eash Vean Yernish; haink y chooid smoo jeh ny focklyn naeear dy ve firrinagh.

Ta keintys firrinagh ec cretooryn firrinagh undinagh as keintys bwoirrinagh ec cretooryn bwoirrinagh undinagh.

Earroo

Va Shenn Yernish freayll ny rangyn earrooagh Ind-Oarpish son jee-chleaney ennymocklyn: unnaneagh, daagh as yl-rey. Cha row cummey daagh faagit ec breearyn, marenmyn ny far-enmyn.

  • Va unnaneagh currit da un red ny pheiagh, as da eieyn neuloaghtagh
  • Va daagh currit da reddyn as jees jeu, my row ad nyn nyees dy najooragh (di ṡúil, "daa hooill") ny dy taghyrtagh (di mnaí, "daa ven"). Ta ymmyd jeant jeh dy kinjagh marish ny earrooyn daB, B (firrinagh), daS, daS (naeear)[3], as diE, E (bwoirrinagh): t'ad corrym rish daa 'sy Ghaelg Vanninagh.
  • Va yl-rey currit da ny smoo da daa red (súili, "soillyn")
Case

Va queig caseyn faagit ec Shenn Yernish, jeh hoght v'ec Ind-Oarpish as Celtish. T'adsyn ennymagh, gienneydagh, roie-ocklagh, cassidagh as gerrymagh[1]. Fer erbee jeh, v'eh ry-akin ayns ny tree cummaghyn earrooagh. Shoh taabyl cummaghyn céara, ("keyrrey")[1]:

  Unnaneagh Daagh Yl-rey
Ennymagh cáeraB diB cháeraigB cáeraig
Gienneydagh cáerach daB cháerachB cáerachS
Roie-ocklagh coS cáeraigB coS ndibS cáerchaib coS cáerchaib
Cassidagh cáeraigS diB cháeraigB cáerchaE
Gerrymagh aB cháeraB aB diB cháeraigB aB cháerchaE

Imraaghyn

Enmys

  1. a b c d Stifter, David (2006). Sengoidelc: Old Irish for beginners (Baarle).
  2. Tallerman, Maggie (2005). Understanding syntax, 2oo (Baarle), Hodder Arnold. ISBN 9780340810323.
  3. Ga dy row y ghaa shoh jeeaghyn dy vel y red cheddin, ta boggaghys lurg y chummey firrinagh as stronnaghys lurg y chummey naeear. Ta ennalaghys lurg y chummey bwoirrinagh.

Lioaryn