Celtibeirish

Ass Wikipedia.
Celtibeirish
Goll er loayrt ayns Lieh-innys ny h-Ibeir
Baase çhengey 1-d eash RC
Kynney çhengey Ind-Oarpagh
Coadyn çhengey
ISO 639-1 gyn coad
ISO 639-2 cel
ISO 639-3 xce
     Rheamys y Cheltibeirish mastey ny çhengaghyn Shenn-Spaainagh

Y Cheltibeirish, she çhengey Cheltiagh va goll er loayrt ec ny Celtibeiree er Lieh-innys ny h-Ibeir eddyr ushtaghyn eaghtyragh ny h-awinyn Duero, Tajo, Júcar as Turia as Ebro. Ta feanish ayn jeh'n çhengey ayns begnagh 200 screeunyn veih'n chied as y nah eash RC. Ta'n chooid smoo jeu screeuit sheese 'syn abbyrlhit Celtibeiragh, agh ta fir ayn 'syn abbyrlhit Romanagh chammah. Ta ny screeunyn by lhiurey ry-gheddyn er tabladyn Botorrita, tabladyn ooha veih Botorrita faggys da Zaragoza veih'n chied eash RC. T'ad enmyssit Botorrita I, III as IV (ta Botorrita II 'sy Ladjyn).

Arragheeyn veih'n Phroto-Ind-Oarpish[reagh | edit source]

  • coayl ennalaghey coraagh y Phroto-Ind-Oarpish (PIO), m.s. PIO *bʰr̥ǵʰ- "ard" gys y Cheltiagh *brig- myr ta ry-akin 'syn elmint boayl-ennymagh Celtibeiragh as Goalagh -brigā
  • coayl *p y PIO, m.s. ro- (Celtibeirish, Shenn Yernish as Shenn Vritaanish) vs. pro- y Ladjyn as pra- y Sanskrit
  • arraghey *HR̥C y PIO gys y Cheltiagh aRC (raad ta H shassoo son aahjiooghagh ennagh, ta shassoo son aavuilltagh shillabagh, as ta C shassoo son corockle), m.s. arKa(n)to- y Cheltibeirish, arkato- y Lepontish, argat y Çhenn Yernish, argant y Çhenn Vretnish "argid" vs. argentum y Ladjyn, rajata y Sanskrit
  • arraghey *ē y PIO (as *eh) gys y Cheltiagh *ī, m.s. *h3rēg'-s y PIO "ree, reireyder" vs. -reiKis y Cheltibeirish, -rix y Ghoalish, RIX y Vritish, as ri "ree" y Çhenn Yernish, y Çhenn Vretnish as y Çhenn Vritaanish
  • arraghey *ō y PIO (as *oH as *eh) gys y Cheltiagh *ū ayns shillabyn jerree as *ā ayns shillabyn neu-yerree, m.s. *dh3-tōd y PIO gys TaTuz y Cheltibeirish, "lhisagh eh cur, lhisagh eh toyr".

Teksyn sampleyragh[reagh | edit source]

A.1. tirikantam : berkunetakam : tokoitoskue : sarnikio (:) kue : sua : kombalkez : nelitom
A.2. nekue [: to : u]ertaunei : litom : nekue : taunei : litom : nekue : masnai : tizaunei : litom : soz : auku
A.3. aresta[lo] : tamai : uta : oskues : stena : uerzoniti : silabur : sleitom : konskilitom : kabizeti
A.4. kantom [:] sankilistara : otanaum : tokoitei : eni : uta : oskuez : boustomue : koruinomue
A.5. makasiamue : ailamue : ambitiseti : kamanom : usabituz : ozas : sues : sailo : kusta : bizetuz : iom
A.6. asekati : [a]mbitinkounei : stena : es : uertai : entara : tiris : matus : tinbituz : neito : tirikantam
A.7. eni : oisatuz : iomui : listas : titas : zizonti : somui : iom : arznas : bionti : iom : kustaikos
A.8. arznas : kuati : ias : ozias : uertatosue : temeiue : robiseti : saum : tekametinas : tatuz : somei
A.9. enitouzei : iste : ankios : iste : esankios : uze : areitena : sarnikiei : akainakubos
A.10. nebintor : tokoitei : ios : uramtiomue : auzeti : aratimue : tekametam : tatuz : iom : tokoitoskue
A.11. sarnikiokue : aiuizas : kombalkores : aleites : iste : ires : ruzimuz : abulu : ubokum
(Aa-lettraghey Jordán 2004)
  • Mooar-screeunyn Peñalba de Villastar (Teruel).
ENIOROSEI
VTA TIGINO TIATVNEI
TRECAIAS TO LVGVEI
ARAIANOM COMEIMV
ENIOROSEI EQVEISVIQVE
OCRIS OLOCAS TOGIAS SISTAT LVGVEI TIASO
TOGIAS
(Aa-lettraghey: Meid 1994)