Roald Amundsen
Roald Engelbregt Gravning Amundsen (16 July 1872 – m. 18 Mean Souree 1928), she ronseyder Norlynnagh er ny h-ardjyn poullagh v'eh. She dooinney ogheragh yn eash t'er enney myr Eash Feniaghtagh Ronsaghey Magh yn Antarctagh v'eh.
Va Amundsen ruggit ayns Borge, Østfold, Norlynn, as hoshee e choorse myr ronseyder poullagh myr chied chumraag er Turrys Belgagh dys yn Antarctagh lesh Adrien de Gerlache eddyr 1897 as 1899. Voish 1903 derrey 1906, stiur eh yn chied turrys ren troailtaghey yn Bollagh Heear Hwoaie er y scoadey Gjøa. Ayns 1909, hoshee Amundsen plannal roish turrys dys Ard y Jiass. Daag eh Norlynn ayns Mean Souree 1910 er y lhong Fram as ren eh roshtyn yn Antarctagh ayns Jerrey Geuree 1911. Chur eshyn as e choheshaght camp er bun ec Baie ny Muckyn Marrey as straih jeh stoyryn er y Chagliagh (t'er enney jiu myr Skelloo Rioee Ross) roish my ren ad goll magh er y vollagh dys y phoull ayns Jerrey Fouyir. Haink er y phossan, er ny stiurey ec Amundsen, ve ny chied deiney roshtyn Ard y Jiass er 14 Nollick 1911.
Lurg eab neuspeeideilagh ayns 1918 roshtyn Ard y Twoaie liorish troailtaghey trooid y Vollagh Heear Hwoaie er y lhong Maud, hoshee Amundsen plannal roish turrys aer ayns e ynnyd. Er 12 Boaldyn 1926, haink er Amundsen as 15 deiney elley lhong aer Norge dy ve nyn gied ronseyderyn feerit ren roshtyn Ard y Twoaie. Skell Amundsen ersooyl ass nyn shilley ayns Mean Souree 1928 tra v'eh getlagh er mishoon sauail da'n lhong aer Italia 'syn Arctagh. Haink jerrey rish ronsaghey magh e chirpey ayns Mean Souree yn vlein shen as ta e chorp foast er coayl.
- Ruggyryn 'sy vlein 1872
- Baaseyn 'sy vlein 1928
- Deiney hie er coayl car ny 1920yn
- Turrys Amundsen dys Ard y Jiass
- Turrys Belgagh dys yn Antarctagh
- Ronseyderyn er yn Antarctagh
- Ronseyderyn Norlynnagh
- Ronseyderyn er y Chanadey
- Ronseyderyn er yn Arctagh
- Ronseyderyn er y Çhibbeyr
- Etleyderyn er coayl
- Ronseyderyn poullagh Norlynnagh
- Deiney ass Fredrikstad