Rheynnyn reiragh Ghreenlynn
Ta Greenlynn rheynnit magh ayns queig baljaghtyn – Avannaata, Kujalleq, Qeqertalik, Qeqqata, as Sermersooq[1][2] – chammah's y phairk vooar, Pairk Ashoonagh Ghreenlynn Hiar Hwoaie nagh vel cochorpit. Ta Bunvoayl Spoar Pituffik reirit lesh Forse Spoar ny Steatyn Unnaneysit as t'eh goll er obbraghey myr croa ta cruinnit liorish Avannaata.
Baljaghtyn
[reagh | edit source]
| Name | Kalaallisut | Laare y valjaght | Armys | ISO[3] | Earroo yn phobble | Eaghtyr (km2) | Glooaght |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Avannaata | Avannaata Kommunia | Ilulissat | 
|
GL-AV | 10,726[4] | 522,700 | 0.02 |
| Kujalleq | Kommune Kujalleq | Qaqortoq | 
|
GL-KU | 6,439 | 32,000 | 0.2 |
| Qeqertalik | Kommune Qeqertalik | Aasiaat | 
|
GL-QT | 6,340[5] | 62,400 | 0.11 |
| Qeqqata | Qeqqata Kommunia | Sisimiut | 
|
GL-QE | 9,378 | 115,500 | 0.08 |
| Sermersooq | Kommuneqarfik Sermersooq | Nuuk | 
|
GL-SM | 23,123 | 531,900 | 0.04 |
Shennaghys
[reagh | edit source]Hoshiaght, va Greelynn rheynnit magh eddyr y daa choloin Greenlynn Hwoaie, lesh e phreeu-valley ec Qeqertarsuaq (shenn-ennym Godhavn), as Greenlynn Yiass, lesh e phreeu-valley ec Nuuk (shenn-ennym Godthaab). V'ad stiurit liorish scruteyryn derrey 1924, tra va ny h-oikee yrjit nyn giannoortyn. Va ny coloinyn unnaneyssit ayns 1940 as reirey yn thalloo scughit dys Godthaab.
Ayns 1953, ren refrane bunraght as eash reihyssagh y Danvarg, 1953|bunraght]] Danvargagh noa ardjaghey Greenlynn dys slane olteynys çheusthie jeh Rheaym y Danvarg, goaill stiagh seyraanaght Ghanvargagh.
Rheynnyn as y phairk ashoonagh
[reagh | edit source]Ry-hoi cooishyn staddyssaghtoil as reillagh, va'n çheer rheynnit magh ayns tree rheynnyn (landsdele) ayns 1951: Greenlynn Heear, Greenlynn Hwoaie, as Greenlynn Hiar. Va Pairk Ashoonagh Ghreenlynn Hiar Hwoaie bunnit ayns 1974, goaill stiagh ayrn hwoaie Ghreenlynn Hiar as lhiassit lesh tooilley yn ayrn hiar jeh Greenlynn Hwoaie ayns 1988.
Lesh çheet y Reill Thie ayns 1979, va ny h-enmyn shen Greenlynnit dys Kitaa, Tunu, as Avannaa er lheh. Roish 2008, va 15 baljaghtyn ayns Kitaa, 2 ayns Tunu, as 1 ayns Avannaa.
Baljaghtn
[reagh | edit source]Ayns 1908, va Greenlynn rheynnit magh ayns 63 baljaghtyn lesh coonseilyn baljagh reiht. Lurg y phaase jeianit ayns ny 1950yn, va ny baljaghtyn shen mestit ry-cheilley as roish 1979 cha row faagit agh 18 baljaghtyn.
Ren yn aachroo strughtooragh ayns 2008–09 croo kiare baljaghtyn ny smoo. Mastey ny baljaghtyn shen, va'n fer smoo, Qaasuitsup Kommunia, rheynnit magh er 1 Jerrey Geuree 2018 ayns ny baljaghtyn noa Avannaata as Qeqertalik.[2]
Kitaa (Greenlynn Heear)
[reagh | edit source]
Ayrn yiass:
Ayrn meanagh:
- Baljaght Nuuk
- Baljaght Maniitsoq
- Baljaght Sisimiut
- Baljaght Kangaatsiaq
- Baljaght Aasiaat
- Baljaght Qasigiannguit
- Baljaght Ilulissat
- Baljaght Qeqertarsuaq
Ayrn hwoaie:
- Baljaght Uummannaq
- Baljaght Upernavik
Tunu (Greenlynn Hiar)
[reagh | edit source]- Baljaght Ammassalik
- Baljaght Ittoqqortoormiit
- Pairk Ashoonagh Ghreenlynn Hiar Hwoaie (ayrn yiass) (neuchorpit)
Avannaa (Greenlynn Hwoaie)
[reagh | edit source]Jeeagh er neesht
[reagh | edit source]
- KANUKOKA, coonseil leeideiltys ny baljaghtyn
- Aarheynnyn ny çheeraghyn Nordagh
- ISO 3166-2:GL
- ISO 3166-2:DK
Imraaghyn
[reagh | edit source]- ↑ Statistics Greenland, Greenland in Figures, 2014
- ↑ a b "Qaasuitsup Kommunia".
- ↑ ISO 3166-2:GL (coadyn ISO 3166-2 da aarheynn Ghreenlynn)
- ↑ "Kommuni pillugu". Avannaata Kommunia. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 2021-03-04. Feddynit magh er 2024-07-10.
- ↑ "Kommuni pillugu". Kommune Qeqertalik. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 2021-02-25. Feddynit magh er 2024-07-10.