Yn Affrick Hwoaie

Ass Wikipedia.
     Yn Affrick Hwoaie (fo-ard yn AU)      heer-oaylleeagh, goaill stiagh ny ta heose
Lesh y chlag veih'n chlee:      Y Sahara Heear, y Varoc, yn Algear, y Tooneesh, y Leeb, yn Egypt, y Toodaan goll er oaie veih'n jesh gys y chlee:      Shad, y Naigeer, Malee, y Varitaan

Ta'n Affrick Hwoaie ny Twoaie ny h-Affrick çheet er y chooid my hwoaie jeh'n Affrick ta kianglt liorish y Tahara rish yn Affrick Fo-Haharagh. Rere y pholitickaght heer-oaylleeagh, ta ny h-Ashoonyn Unnaneysit cur hoght çheeraghyn as thallooyn stiagh 'syn Affrick Hwoaie: yn Algear, yn Egypt, y Leeb, y Varoc, y Toodaan, y Tooneesh, as y Sahara Heear. Ta'n Algear, y Varoc, y Tooneesh, y Leeb as y Varitaan coontit myr y Maghreb, as ta'n Egypt as y Toodaan coontit myr Glion ny Neel.

Çheer-oaylleeaght[reagh | edit source]

Yn Affrick Hwoaie, jeant seose jeh'n Tahara, Glion y Neel (y daa oc ayns daah ruy) as ny thallooyn my hwoaie jeh'n Tahara (ayns daah buigh as bane-jiarg).

Ta ny Sleityn Atlasagh, ta sheeyney magh harrish cooid vooar jeh'n Varoc, twoaie ny h-Algear as ny Tooneesh, nyn gooid jeh corys ny sleityn fillit ta roie harrish cooid vooar jeh'n Oarpey Yiass. T'ad goll er cleayney 'sy jiass as 'sy niar as cummey steip orroo roish çheet ry-cheilley oc rish faasagh y Tahara ta coodaghey 75% jeh eaghtyr yn ard. Ta drundin y Tahara ny lhie erskyn ard-chlaare henndeeagh ta jeant seose jeh creg chrystallagh as reih jeh ny shinney na kiare billioon bleeaney d'eash.

She glionteeyn fastee ayns ny Sleityn Atlasagh, Glion ny Neel as y deltey eck, as coose ny Meanvooir bun yn eirinys 'syn ard. Ta arraghys vir goaill stiagh grineyn, reise as cadee, as aamaidyn lheid as sedar as corc, goll er lhiasaghey. Ta bir veanvooiragh lheid as yn olive, y fig, y date as messyn kidragh goll er lhiasaghey chammah. She ard feer troaragh Glion ny Neel as ta'n chooid smoo jeh pobble ny h-Egypt as ny Soodaan cummal faggys da'n awin. Ayns buill elley s'mooar yn scansh ta currit er yn ushtaghey laue-jeant dy chooney lesh yn eirinys.

Thallooyn as ardjyn[reagh | edit source]

Çheeraghyn as thallooyn Eaghtyr
(km²)
Earroo yn phobble Glooaght y phobble
(/km²)
Preeu-valley LTS ('sy clane) LTS yn dooinney Argid Reiltys Çhengaghyn oikoil
Yn Algear 2,381,741 [1]34,994,937 14.5 Caayr ny h-Algear $254.7 billioon (ool. 2010)[1] $7,400 (ool. 2010) Dinar ny h-Algear Pobblaght eaghyraneagh Arabish (oikoil), Berberish (ashoonagh)
Yn Egypt 1,001,450 80,471,869 80.4 Cairo $500.9 billioon (2010) $6,200 (2010) Punt ny h-Egypt Pobblaght lieh-eaghtyraneagh Arabish
Y Leeb 1,759,540 6,461,454 3.7 Tripoli $89.03 billioon (2010)[2] $13,800 (2010) Dinar ny Leeb Lught-reill shallidagh Arabish (oikoil), Berberish (ashoonagh)
Y Sahara Heear[3] 266,000 [4]320,000 1.2 El Aaiún (Laâyoune) (fo stiurey ny Maroc) $900 millioon (2007)[5] $2,500 (2007) Dirham ny Maroc Reeriaght vunraghtoil Arabish as Berberish (staydys oikoil ec y daa oc), Hassaniya (goll er enney)
Y Toodaan 1,886,068 30,894,000 16.4 Khartoum $98.79 billioon (2010) prior to break up[6] $2,200 (2010)—roish brishey seose ny çheerey Punt ny Soodaan Pobblaght chonastagh (Smaghtagh) Arabish
Y Tooneesh 163,610 10,589,025 64.7 Toonis $100.3 billioon (2010)[7] $9,500 (2010) Dinar ny Tooneesh Pobblaght Arabish
Y Varoc 710,850 [8]32,226,056 70.8 Rabat $153.8 billioon (2010)[9] $4,900 (2010) Dirham ny Maroc Reeriaght vunraghtoil Arabish as Berberish (staydys oikoil ec y daa oc)
Y clane, Yn Affrick Hwoaie 7,904,959 195,637,341 24.7 $1.2 trillioon $5,700

Farrane:


Imraaghyn[reagh | edit source]

  1. a b "ALGERIA". The World Factbook. CIA. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 2018-01-29. Feddynit magh er 2012-06-02.
  2. "LIBYA". The World Factbook. CIA. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 2016-12-24. Feddynit magh er 2012-06-02.
  3. Fo reiltys ny Maroc
  4. Ta'n ooley bunnit er coontey-pobble 2004 ny Maroc.
  5. "WESTERN SAHARA". The World Factbook. CIA. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 2007-06-12. Feddynit magh er 2012-06-02.
  6. "SUDAN". The World Factbook. CIA. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 2019-02-05. Feddynit magh er 2012-06-02.
  7. "TUNISIA". The World Factbook. CIA. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 2012-10-14. Feddynit magh er 2012-06-02.
  8. "Site institutionnel du Haut-Commissariat au Plan du Royaume du Maroc".
  9. "MOROCCO". The World Factbook. CIA. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 2007-06-12. Feddynit magh er 2012-06-02.
  10. "The World Factbook". CIA. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 2008-08-12. Feddynit magh er 2011-02-11.