Amerigo Vespucci

Ass Wikipedia.
Amerigo Vespucci

Cochaslys Vespucci lurg e vaaish ayns Straih Giovio ec yn Uffizi ayns Firenze, so-chur gys lieh Cristofano dell'Altissimo, mysh y vlein 1568.
Enmyn elley Américo Vespucio (Spaainish)
Americus Vespucius (Ladjyn)
Américo Vespúcio (Portiugish)
Ruggit 9 Mayrnt 1454
Firenze, Pobblaght Firenze
Hooar baase 22 Toshiaght Arree 1512
Sevilla, Crooin y Chashteel
Bun baaish baase najooragh (malaarey)
Seyraanaght Pobblaght Firenze
Çhengey Iddaalish
Keird ronseyder · marçhan · kaartgrafee · screeudeyr
Sheshey Maria Cerezo (en) Translate
Coorse caggee
Rhenk ard-marragh
Kianglaghyn fysseree as sheshoil

She marçhant, ronseyder, as lhuingysseyr Iddaalagh voish Pobblaght Firenze va Amerigo Vespucci (9 Mayrnt 1451 – 22 Toshiaght Arree 1512). She ass yn ennym echey ta shin geddyn y boayl-ennym "America".

Eddyr ny bleeantyn 1497 as 1504, ren Vespucci goaill ayrn ayns daa hurrys er y chooid sloo car Eash y Ronsee. Ren eh e chied hurrys er lieh yn Spaainey (1499-1500) as lurg shen er lieh yn Phortiugal (1501-1502). Ayns 1503 as 1505, va daa lioaran soilshit fo'n ennym echey, as ad goaill stiagh cur sheese daahoil ny ronsaghyn shen as turryssyn lhiassit elley. Va'n daa lioaran feer ennoil as hie ad er nyn lhaih er feie'n Oarpey. Ga dy vel screeudeyryn shennaghys arganey mychione ughtarys as ynrickys ny coontyssyn shen, ec y traa shen va'd feer cummaghtagh as cooneydagh ayns bishaghey dooishtid ny ronsaghyn noa as ren ad cur rish ennym as ard-ghoo Vespucci myr ronseyder as lhuingysseyr.

Dooyr Vespucci dy row eh toiggal, sheear ayns 1501 car e hurrys Portiugagh, dy nee ayrn jeh mooar-rheynn noa da ny h-Oarpee va'n Vrasseel as chur eh "Yn Seihll Noa" urree. Ren yn aggyrtys shen cur cleaney mooar er y chaartgraafee Martin Waldseemüller enney y chur er dedgeyn Vespucci ayns 1507. Ren Waldseemüller cur y lhieggan Ladjynaghit jeh ennym Vespucci - "America" - er y Theihll Noa. Haink kaartgrafeeyn ny yei cur "America" er y vooar-rheynn as ayns 1532 va'n ennym currit dy beayn er y vooar-rheynn noa-ronsit.

Ayns 1505, va Vespucci jeant ny heyraanagh jeh'n Chashteel rere oardagh reeoil as ayns 1508 v'eh pointit da'n oik noa piloto mayor (ard-lhuingysseyr) son Casa de Contratación (Thie yn Traght) ayns Sevilla, v'ayns shelloo echey derrey'n vaaish echey ayns 1512.