Coontae Ghoon ny Ghoal

Coontae Ghoon ny Ghoal Contae Dhún na nGall ny Contae Thír Chonaill (ga) County Donegal (en) Coontie Dunnygal ny Coontie Dinnygal (sco)
—  Coontae  —
Armys
Jarroo-raa: Mutuam habeatis caritatem (Ladjyn) "Beaghey yn Giastyllys Cochommee"
Soiaghey Choontae Ghoon ny Ghoal
Co-ordnaidyn: 54°55′N 08°00′W
Çheer	Nerin
Queiggey	Queiggey Ulley
Ard	Y Joarey
Dáil Éireann	Doon ny Ghoal Heear Yiass Doon ny Ghoal Hiar Hwoaie
Parlamaid yn UO	Y Neear Hwoaie
Balley coontae	Leffyr
Reiltys
- Sorçh	Coonseil Coontae
- Colught	Coonseil Choontae Ghoon ny Ghoal
Eaghtyr
- Yn clane	4,841 km² (1,869.1 mi ker)
- Rhenk	4oo
Earroo yn phobble (2011)
- Yn clane	161,137
- Rhenk	10oo
- Glooaght y phobble	33.3/km² (86.2/mi ker)
Cryss hraa	WET (UTC+0)
- Sourey (TTSL)	IST (UTC+1)
Coad	DL
Ynnyd-eggey	www.donegal.ie

She coontae ayns Pobblaght Nerin eh Coontae Ghoon ny Ghoal, ny Doon ny Ghoal myr aagherrid dy mennick (ASE: [ˈd̪uːnːəˌŋɔːl̪]; Yernish: Contae Dhún na nGall ny Contae Thír Chonaill, Baarle: County Donegal, Ullanish: Coontie Dunnygal ny Coontie Dinnygal). Ta deiney ennagh cur Coontae Heer Chonnal ny Çheer Chonnal er y choontae dy mennick chammah. Ta'n coontae soit ayns Ullee, nane jeh ny queiggaghyn Yernagh. She Leffyr y preeu-valley, agh she Littyr Kennain y balley smoo. T'eh çhemmal rish Coontae Lheeahtrim 'sy jiass, rish y Cheayn Sheear 'sy jiass, 'sy neear as 'sy twoaie, rish Nerin Hwoaie (ny coondaeghyn Doirrey, Çheer Eoin as Fer Managh) 'sy niar as 'sy niar yiass. 'Sy vlein 2011 va 161,137 deiney cummal 'sy choontae.

Çheer-oaylleeaght as aarheynnyn politickagh

Ta Coontae Ghoon ny Ghoal ny choontae smoo ayns Queiggey Ulley as ny chiarroo coontae smoo ayns Nerin er eaghtyr. Neughollrish ny choondaeghyn elley 'sy Phobblaght, cha nel joarey ec y choontae rish un choontae elley 'sy Phobblaght agh Coontae Lheeahtrim 'sy jiass. Ta'n chooid smoo jeh'n joarey thallooin echey goll rish tree coondaeghyn ayns Nerin Hwoaie: Coontae Ghoirrey, Coontae Heer Eoin as Coontae 'er Managh. Er cooishyn yn unraghey echey, ta enney cultooragh er lheh freaylt ec y choontae. Ga dy nee Littyr Kennain y balley smoo 'sy choontae, agh dy nee Doon ny Ghoal ny valley enmyssagh, she Leffyr y preeu-valley. She essyl harmaynagh heear-hwoaie yn ellan eh corradoyr Littyr Kennain-Doirrey.

Çheer-oaylleeaght ishigoil

Eayninyn Sliabh Liag, ny nah eayninyn s'yrjey ayns Nerin

Gleann Gheis, faggys da Ard an Rátha

She Coontae Ghoon ny Ghoal y coontae smoo sleitagh ayns Queiggey Ulley as eh jeant ass daa lieau-reayn injil; Cnoic Dhoire Bheatha 'sy twoaie as na Cruacha Gorma 'sy jiass. She an Earagail y slieau s'yrjey as eh shassoo 751 m (2,464 tr) er yrjid. Ta coose feeacklagh ec y choontae as ram loghyn marrey ayn, Loch Súilí as Loch Feabhail nyn mast'oc. T'ad eayninyn Sliabh Liag ny sheyoo eayninyn marrey s'yrjey 'syn Oarpey, as she Cionn Mhálanna er lieh-innys Inis Eoghain y boayl smoo twoaieagh er yn ellan.

Ta Stroo yn Eearvooir cur er aeraght as emshir y choontae dy mooar, as yn aeraght coontit myr aeraght honderagh marish souraghyn boggey hashey as geuraghyn boggey fliaghey. Ta daa ellan cummaltit - Aran Vooar as Toraigh - nyn lhie magh veih coose y choontae as ram ellanyn begegy elley neu-chummaltit ny cummaltit agh imbee. Ta'n nah awin s'liurey er yn ellan, an Éirne, roie trooid Béal Átha Seanaidh stiagh ayns Baie Ghoon ny Ghoal. Ta stangey er an Éirne son gientyn pooar ushtey-lectragh. Ta'n Feabhal scarrey cooid jeh'n choontae veih ayrnyn jeh coondaeghyn Ghoirrey as Heer Eoin.

Barranyssyn

Ta hoght barranyssyn 'sy chontae:

• Báinigh
• Baollaigh
• Cill Mhic Réanáin
• Inis Eoghain Thiar
• Inis Eoghain Thoir
• Ráth Bhoth Theas
• Ráth Bhoth Thuaidh
• Tír Aodha

Baljyn 'sy choontae

1. Littyr Kennain (19,588)
2. Bun Cranncha (7,199)
3. Bealach Féich/Srath an Urláir (4,852)
4. Doon ny Ghoal (2,607)
5. Carn Domhnach (2,534)
6. Béal Átha Seanaidh (2,504)
7. Bun Dobhráin (2,140)
8. Leffyr (1,658)
9. Bun an Phobail (1,481)
10. Conmhaigh (1,438)
11. Na Cealla Beaga (1,297)
12. Magh (1,271)
13. Ráth Mealtáin (1,212)
14. An Clochán Liath (1,183)
15. Ráth Bhoth (1,154)
16. An Baile Nua (1,067)
17. Baile na nGallóglach (970)
18. Na Gleannta (869)
19. An Fál Carrach (860)
20. An Caisleán Nua (817)

Kiangley mooie

• Coonseil Choontae Ghoon ny Ghoal