Euar

Ass Wikipedia.
She billey bun-chooish y duillag shoh. My vel anaase ayd ayns y valley ayns Nerin, lhaih Yn Euar.
She billey bun-chooish y duillag shoh. My vel anaase ayd ayns y lettyr "I", lhaih Iuar.


Euar


Duillagyn as berrishyn euar
Rang oaylleeagh
Reeriaght: Plantae
Rheynn: Pinophyta
Rang: Pinopsida
Oardagh: Pinales
Kynney: Taxaceae
Genus: Taxus
Dooie: T. baccata
Ennym daa-ennymagh
Taxus baccata
L.


She billey yn-lhoamey eh euar (Taxus baccata). T'eh dooghyssagh da'n Europey heear, meanagh as jiass, yn Affrick heear-hwoaie, yn Eeraan hwoaie as yn Aishey heear-hwoaie.[1] T'eh nieunagh.

Jalloo-oaylleeaght[reagh | edit source]

Ta euar gaase wheesh as 20m er yrjid, as wheesh as 2m er crantessen. Ta roost thanney scaailagh dhone echey, as t'eh jannoo lhiannagyn beggey. Ta duillagyn sleeanagh geayney dorraghey echey, er nyn reaghey myr caslagh er y ghass, agh ta bun y duillag cassit; myr shen, ta ny duillagyn ayns daa straih rea er çheuyn ny gish.

Birk euar

Myr bearkanee elley, t'eh cur magh birk myr rass. Y veark oc, shen un rass as un chrottyl mygeayrt eh. T'eh çheet dy ve nyn arilyn jiargey fy yerrey. Ta ein gee ny h-arilyn as skeaylley ad. Ta ny rassyn hene nieunagh, agh cha nel yn aril.

Nieu[reagh | edit source]

Ta'n chooid smoo jeh nieunagh, er lhimmey jeh'n aril jiarg mygeayrt y rass, as myr shen foddee ein eshyn y ee. She taxane eh y nieu smoo scanshoil, ny alkaloyd. T'eh nieunagh da cabbil er lheh, agh da sthock elley as deiney myrgeddin. T'eh cur ort craa, co-leaystey, tuittym, doilleeidyn ennalagh, feayrid as failleilys cree. Agh foddee ad feddyn baase cho leah nagh vel ny cowraghyn ry-akin.[2] Ta'n fuygh foast nieunagh erreish da goll er giarrey.

Bun-ocklaght[reagh | edit source]

T'ad credjal dy daink euar ass Proto-Ghermaanagh *īwa-, myr eeasaght ass Gaulish ivos, foddee. T'eh cosoylagh rish ēo 'sy Yernish, ywen 'sy Vretnish, yew 'sy Vaarle. Ta Baccata Ladjyn er son cur magh berrishyn jiargey.

Imraaghyn[reagh | edit source]

  1. Rushforth, K. (1999). Trees of Britain and Europe. Collins ISBN 0-00-220013-9.
  2. http://www.thepoisongarden.co.uk/atoz/taxus_baccata.htm