Ganymede (eayst)
| Ganymede | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Enmyn elley | Jupiter III | ||||||
| Sorçh | eayst Jupiter, eayst jeh glout planaidagh as eayst chadjin | ||||||
| Feddynit magh lesh | Galileo Galilei[1] Simon Marius[1] | ||||||
| Date feddyn magh | 7 Jerrey Geuree 1610[2] | ||||||
| Epennym | Ganymede | ||||||
| Moir-red | Jupiter | ||||||
| Fysserree ishigagh | |||||||
| Apoapsis | 1,071,600 km | ||||||
| Periapsis | 1,069,200 km | ||||||
| Essylys lieh-vooar a | 1,070,400 km | ||||||
| Corrid e | 0.0013 | ||||||
| Amm cruinlagh P | 7.154 d | ||||||
| Cleayn i | 2.214 ° | ||||||
| Troyn fishigagh as rollageagh meadragh | |||||||
| Craue raadeeoil | 2,634.1 km 2,631 km[1] | ||||||
| Mooadys baghtal (V) | 4.61 | ||||||
| Eaghtyr y vaare | 87,000,000 km² | ||||||
| Glout | 148.148 Yg[3] | ||||||
| Mean-ghlooaght | 1.936 g/cm³ | ||||||
| Ym-hayrn eaghtyragh | 1.428 m/s² | ||||||
| Albedo | 0.43 | ||||||
| Çhiassid eaghtyragh |
| ||||||
| Ayrn jeh | ny h-eaystyn Galileagh | ||||||
She fer jeh eaystyn Jupiter eh Ganymede (Jupiter III). She eshyn yn eayst smoo er mooadys as er glout mastey eaystyn Chorys ny Greiney. Y nuyoo corpane (goaill stiagh y Ghrian hene) smoo ayns Corys ny Greiney, she Ganymede y fer smoo gyn aeraght ondagh. T'eh 5,268 km (3,273 mi) er crantessen as, rere shen, t'eh 26% ny smoo na Curain er thummid, ga nagh vel eh agh 45% cha mooar as Curain.[5] Ta cree meainagh echey as faghteyr moment y neughleashaght sloo mastey dagh corpane creoi 'sy Ghrianchorys. She Ganymede yn un eayst as ream magnaidagh echey. Magh ass Jupiter, she Ganymede y shiaghtoo eayst as y trass mastey ny h-eaystyn Galileagh, y chied phossan jeh corpaneyn va feddynit as ad cruinlaghey planaid elley.[6] Ta Ganymede cruinlaghey Jupiter ayns mysh shiaght laaghyn as ta aavuilley cruinlagh echey er 1:2:4 lesh ny h-eaystyn Europa as Io, er lheh.
Imraaghyn
[reagh | edit source]- ↑ a b c Stated in: Great Norwegian Encyclopedia. Great Norwegian Encyclopedia ID: Ganymedes_-_måne. Language of work or name: Norlynnish. Retrieved: 4 Luanistyn 2023. ISSN: 2464-1480.
- ↑ "Moons of Jupiter" (ayns Baarle). NASA. Feddynit magh er 10 Mee Houney 2025.
{{cite web}}: CS1 maint: çhengey gyn enney (link) - ↑ Reference URL: https://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_phys_par. Retrieved: 5 Mean Fouyir 2020.
- ↑ Reference URL: https://web.archive.org/web/20061003013845/http://trs-new.jpl.nasa.gov/dspace/bitstream/2014/20675/1/98-1725.pdf.
- ↑ "Ganymede Fact Sheet". www2.jpl.nasa.gov. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 5 Jerrey Geuree 1997. Feddynit magh er 14 Jerrey Geuree 2010.
- ↑ "Jupiter's Moons". The Planetary Society. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 31 Mee ny Nollick 2007.