Johannes Gutenberg

Johannes Gutenberg
Cochaslys eear-vaaish jeh Gutenberg. Cha nel jallooyn co-emshyragh foast er mayrn.
Ennym ruggyree	Johannes Gensfleisch zur Laden zum Gutenberg
Ruggit	c. 1393–1406 Mainz, yn Impiraght Raueagh Vannee
Hooar baase	3 Toshiaght Arree 1468 Mainz, yn Impiraght Raueagh Vannee
Boayl oanluckee	Mainz (en)
Ynnyd beaghee	Mainz (en)
Seyraanaght	Impiraght Romanagh Vannee
Çhengey	Germaanish
Keird	ynlaghteyr · typographer (en)  · grainneyder · jeshaghteyr · blacksmith (en)  · goldsmith (en)  · mintmaster (en)
Ynsagh	Ollooscoill Erfurt (1418 (Gregorian) –
Ayr	Friele Gensfleisch zur Laden
Moir	Else Wirich
Braaraghyn as shuyraghyn	slane rolley Friele Gensfleisch (en) Else Vitztum (en)
Mie er enney son	Ynlaght yn aastan prental Cur stiagh y chlou so-ghleashagh dys yn Oarpey
Credjue	Creestiaght

She ynlaghteyr as keirdagh Germaanagh va Johannes Gensfleisch zur Laden zum Gutenberg (c. 1393–1406 – 3 Toshiaght Arree 1468). Ta enney share er er-yn-oyr dy nee eshyn chur stiagh prental faastan coipagh dys yn Oarpey lesh e aastan prental lesh clou so-ghleashagh. Ga dy row yn clou so-ghleashagh ymmydit 'syn Aishey Hiar hannah hene, ren Gutenberg ynlaghtey yn faastan clouderagh, hie er ny skeaylley magh er feie ny cruinney. Chur e obbyr rish bun-chaghlaa fysseree as sheeyney feer-vooar y lettyraght harrish yn Oarpey. Va paart mooar echey ayns lhiasaghey yn Aaruggyree, yn Aachummey, as ayns gleashaghtyn sheelnaueder. T'eh raait mannagh ren Gutenberg ynlaghtey yn faastan clouderagh cha veagh fer erbee jeu ain.

Ta Gutenberg coontit dy mennick myr nane jeh ny deiney smoo cummaghtagh v'ayn rieau ayns shennaghys deiney as t'eh er ny ve kelloorit feie ny cruinney. Myr kelloorey 500 bleeaney veih e laa ruggyree ayns 1900, va Thie Tashtee Gutenberg bunnit ayns e valley dooghyssagh Mainz. Ayns 1997, reih yn earishlioar Time Life ynlaght Gutenberg myr yn ynlaght smoo cummaghtagh 'sy nah villey bleeaney.

Farraneyn

• Füssel, Stephan (2019) [1999]. Gutenberg and the Impact of Printing. Er ny hyndaa liorish Martin, Douglas. Abingdon-on-Thames: Routledge. ISBN 978-0-7546-3537-6.
• Wagner, Sabina. "A Well-Known Stranger". In Gutenberg Museum (2000), pp. 58–85.
• Venzke, Andreas (2005) [2003]. "Gutenberg, Johannes". Ayns Mokyr, Joel (rd.). The Oxford Encyclopedia of Economic History. Aah yn Ollee: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-510507-0.

Kianglaghyn magh

• Gutenberg-Museum Mainz, y Ghermaan – (Baarle)
• Bible Gutenberg ec y Lioarlann Ghoaldagh