Laksaa

Ass Wikipedia.
Laksaa
Laxey
—  Balley beg  —
Reayrt er y phurt as er shenn-valley Laksaa
Reayrt er y phurt as er shenn-valley Laksaa
Laksaa er caslys-çheerey
Laksaa
Soiaghey Laksaa er caslys-çheerey Vannin
Co-ordnaidyn: 54°13′40″N 04°24′07″W / 54.22778°N 4.40194°W / 54.22778; -4.40194Co-ordnaidyn: 54°13′40″N 04°24′07″W / 54.22778°N 4.40194°W / 54.22778; -4.40194
Çheer Mannin
Sheadin Garff
Skeerey Laksaa

Co-heiyderyssyn y Chiare as Feed

Garff
Eaghtyr[1]
 - Yn clane 2.4 km² (0.9 mi ker)
Earroo yn phobble (2006)[2]
 - Yn clane 1,768
 - Glooaght y phobble 737/km² (1,908.8/mi ker)
Cryss hraa GMT (UTC+0)
 - Sourey (TTSL) BST (UTC+1)
Coad postagh IM4
Coad(yn) çhellvane 01624

She balley beg ayns Mannin eh Laksaa (Baarle: Laxey). Ta bun yn ennym Shenn Loghlynnish Laxa, "Awin Braddan".

Ta'n balley beg ny hoie er yn A2 eddyr Doolish as Rhumsaa. Ta Glion Laksaa mastey 17 Glionteeyn Ashoonagh Vannin, faggys da Glion y Dowin. Ta Raad ny Foillan roie rish y clyst, trooid y valley.

Shennaghys[reagh | edit source]

Ayns ny 1800yn, ghow ad toshiaght jannoo meaineraght son leoaie as meain ghorrym. Va meainyn Laksaa nyn ging s'diuney ny cruinney. Haink jerrey er meaineraght ayns Laksaa rish 1929[3].

She balley cummaltagh as turryssagh t'ayn nish, as ymmodee garey taitnys echey. Ta mwyllin fidderaght ayn, as ish creck e cooid hene. Ta glion bun y valley, as kuse dy raad leeideil dys cass y ghlion; veih eshyn, foddee oo loayrt rish yn awin dys y voir, ny mygeayrt ny carrickyn dys y traie.

Pobble[reagh | edit source]

Rere kione-earroo 2006, va 1,768 deiney cummal ayns Laksaa. She kiarroo valley beg 'syn Ellan, rere pobble[2].

Queeyl Vooar Laksaa[reagh | edit source]

Queeyl Laksaa mysh 1900.

Hie Queeyl Vooar Laksaa er jannoo ayns 1854 son dy phumpal ushtey magh ass ny tuill veainey. Ren Robert Casement kiaddey ee; ta crantessen dy 72' 6" (22.10 m) eck, as lheead dy 227' (69.19 m). T'ee çhyndaa mysh 3 keayrtyn 'sy vinnid.

Hug ad "Lady Isabella" jee, rere benainshtyr y Lhiass-chiannoort Vannin v'ayn. Va ny smoo na 600 fir gobbraghey ayns ny meainyn traa dy row, as leoaie, cobbyr, argid as meain ghorrym çheet magh assdaue, derrey ghooin ad ayns 1929. Ren Mnr. Edwin Kneale, ny hroggeyder, kionnaghey yn wheeyl as jannoo tayrnys turryssagh jee eddyr 1939 as 1965. Eisht ghow Reiltys Vannin ish, as coardailys eddyr y ghaa dy beagh ad cummal ee ayns stayd obbree er son dy bragh. Ayns 1989, hug ad ish fo stiurey Eiraght Ashoonagh Vannin [4].

She queeyl ushtey smoo ny cruinney ta gobbraghey foast t'ayn.

Raad Yiarn Meain Laksaa[reagh | edit source]

Stashoon traenagh Laksaa

Va Raad Yiarn Meain Laksaa rheynn jeh'n çhynskyl meaineraght, as daa ghaa-ghreie echey.. T'ad foast gobbraghey er aayannoo y raad yiarn keyl as ny traenyn[5]

Mwyljyn Olley Laksaa[reagh | edit source]

Hug John Ruskin bun er Mwyljyn Olley Laksaa ayns 1881. T'ad jannoo breckan Manninagh, as ymmodee reddyn jeant jeh. Ta'n eaddagh jeant jeh olley keyl loaghtan, er coigee shagheydagh. She shapp obbree t'ayn nish son y chooid smoo[6].

Purt Laksaa[reagh | edit source]

Va purt veg er ny troggal ec y valley ayns ny 1850yn, son y çhynskyl meaineraght. Ta baatyn soccar as eeastee jannoo ymmyd j'ee nish. [7]

Arraghey[reagh | edit source]

Ta Laksaa er linney y Raad-yiarn Lectragh Vannin. Ta stashoon Laksaa ec twoaie y valley kiangley eh rish y Raad-yiarn Sniaul, as y valley kione-stashoon jiass da.

Craueeaght ayns Laksaa[reagh | edit source]

Va ymmodee cabbal Saasilagh ayns Laksaa. Va Shore Road Primitive Methodist Chapel er ny troggal ayns 1825, as ghooin ee ayns 1870. Doshil Glen Road Wesleyan Methodist Chapel ayns 1850, as ghooin ee ayns 1966. Doshil Minorca Primitive Methodist Chapel ayns 1870; va scoill doonee currit jee ayns 1898 er çheu hoal jeh'n raad. Ghooin y chabbal ayns 1966, tra haink Flen Road as Menorca stiagh ry-cheilley. Ayns 1970 haink troggal scoill doonee Vinorca y ve ny cabbal Saasilagh Laksaa noa[8]. Hie Christ Church (Agglish Hostyn) er troggal rere kiaddey Ewan Christian, liorish y Mining Company. Chost ee £950. Ren Aspick Sodor as Mannin, Lord Auckland, casherickey ish er 27 Mee ny Boaldyn, 1856.[9]

Edjaghys[reagh | edit source]

Ta Laxey School ny bunscoill er Quarry Road.

Spoyrt[reagh | edit source]

Ta Laxey F.C. cloie ayns yn Isle of Man Football League, as y bun-ynnyd oc Laxey Football Ground er Glen Road.

Imraaghyn[reagh | edit source]

  1. "Isle of Man: Parishes, Towns & Villages". citypopulation.de. Feddynit magh er 25 Averil 2011.
  2. a b "Isle of Man Census Report 2006" (PDF) (ayns Baarle). Rheynn Cooishyn Tarmaynagh, Yn Tashtey. 2006. dgn. dg. 3. ISBN 0-904869 970. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh (pdf) er 2007-09-30. Feddynit magh er 21 Averil 2011.{{cite web}}: CS1 maint: çhengey gyn enney (link)
  3. Laxey. Isle of Man Guide. Feddynit er 2008-10-07.
  4. Laxey Wheel (Baarle). Isle of Man Guide. Feddynit er 2008-10-07.
  5. Mines Railway. Isle of Man Guide. Feddynit er 2008-10-07.
  6. Laxey Woollen Mills. Isle of Man Guide. Feddynit er 2008-10-07.
  7. Harbours - Laxey. Isle of Man Government. Feddynit er 2008-10-07.
  8. Laxey Methodist Chapels. Manx Notebook. Feddynit er 2008-10-07.
  9. Lonan. Manx Notebook. Feddynit er 2008-10-07.

Kianglaghyn[reagh | edit source]