Çhengaghyn Ooralagh

Ass Wikipedia.
Ooralagh
Rheam: Yn Oarpey Hiar as Hwoaie, Yn Aishey Hwoaie
Rang-oardraghey: Mastey kynnaghyn çhengey smoo y theill
Fo-rheynnyn:
ISO 639-2: -
Ny Çhengaghyn Finn-Oogragh

She kynney çhengey ny çhengaghyn Ooralagh as 39 çhengaghyn ayns y chynney çhengey shen. T’ad Finnlynnish, Ungaarish as Estoinish ny çhengaghyn smoo scanshoil mastey ny çhengaghyn Ooralagh. Ta’n chooid smoo jeu loayrit ayns y Roosh, agh ta ram loayreyderyn soit ayns yn Estaan, Finnlynn, yn Ungaar, y Romaain, y Serb, as y Clovack.

Rang-oardraghey ny çhengaghyn[reagh | edit source]

Ec y traa t'ayn ta nuy possan çhengey ayn gyn arganeys. Ansherbee, cha nel eh shickyr dy vel ad nyn breeu-phossanyn er yn oyr nagh vel coardailys ayn mychione rang-oardraghey ny çhengaghyn Ooralagh.

Ta feanish henndeeagh ayn chammah mychione kuse veg dy hengaghyn marroo as ad gyn rang-oardraghey shickyr:

Clou-oaylleeaght[reagh | edit source]

T’ad soyllee troggallagh ny çhengaghyn Ooralagh na:

  • ymmyd rheamyssagh ny meeryn jerree ny gleiynaghey.
  • possan mooar caseyn grammeydagh (13-14 caseyn er mean) m.s.:
    • Erzya: 12 chase
    • Estoinish: 14 caseyn (lesh fer elley fo arganeys)
    • Finnlynnish: 15 caseyn
    • Ungaarish: 18 caseyn
    • Sami Inari: 9 caseyn
    • Komi: 27 caseyn ayns abbyrtyn ennagh
    • Moksha: 13 caseyn
    • Nenetsish: 7 caseyn
    • Sami Hwoaie: 6 caseyn
    • Udmurtish: 16 caseyn
    • Vepsish: 24 caseyn
  • coardailys breeocklyn
  • gyn keintys grammeydagh
  • breear jiooldagh
  • a.r.e.

Co-chynneydee reiht[reagh | edit source]

Shoh reihys co-chynneydee harrish ny çhengaghyn Ooralagh, as ad taishbyney ny sheean-cheaghlaghyn t'ayn. Cha nel y rolley shoh ny rolley çhyndaaghyn: ta bun cheddin ec co-chynneydee, agh foddee dy vel keeal ny focklyn anchasley nish.

Gaelg Proto-Ooralagh Finnlynnish Estoinish Saamish Hwoaie Erzya Mari Komi Khanty Mansi Ungaarish Nenetsish
aile *tuli tuli tuli dolla tol tul tyl- - - - tu
eeast *kala kala kala guolli kal kol - kul kul hal xalya
edd *pesä pesä pesa beassi pize pəžaš poz pel pit'ii fészek pyidya
laue *käti käsi käsi giehta ked´ kit ki köt kaat kéz -
sooill *śilmä silmä silm čalbmi śel´me šinča śin sem sam szem sæw°
suntal *süli syli süli salla sel´ šülö syl Löl täl öl tyíbya
cuishlin / feh *sïxni suoni soon suotna san šün sën Lan taan ín 'feh' te'
craue *luwi luu luu - lovaža lu ly loγ luw - le
aane *mïksa maksa maks - makso mokš mus muγəl maat máj mud°
mooin *kunśi kusi kusi gožža - kəž kudź kos- końć- húgy -
goll *meni- mennä minema mannat - mija- mun- mən- men- megy-/men- myin-
beaghey *elä- elää elama eallit - ila- ol- - - él- yilye-
geddyn baase *kaxli- kuolla koolma - kulo- kola- kul- kol- kool- hal- xa-
niee *mośki- - mõskma - muśke- muška- myśky- - - mos- masø-

Jeeagh er neesht[reagh | edit source]