Aspickys Vannin

Ass Wikipedia.
(Aa-enmyssit ass Aspickys Sodor as Mannin)
Aspickys Vannin
Diocese of Sodor and Man
Queiggey York
Aspick Y Fr-Arr. Robert M E Paterson MA
Moir-agglish Moir-agglish Phurt ny h-Inshey
Deanaghtyn Balley Chashtal, Doolish, Purt ny h-Inshey, Rhumsaa
Skeeraghyn 28
Kialteenyn 45
Ynnyd-eggey http://www.gumbley.net/diocese.htm

Ta Sodor as Mannin (Baarle: Sodor and Man), ny Aspickys Vannin (Baarle: Diocese of Sodor and Man), ny aspickys ayns Agglish Hostyn. 'Sy toshiaght va'n aspickys foddey ny smoo, agh, jiu, cha nel eh coodaghey agh Mannin hene as ny h-ellaneenyn beggey ry heu.

Shennaghys leah[reagh | edit source]

Va'n aspickys Norlynnagh, Sodor, currit er bun 'sy vlein 1154, as eh coodaghey Inshyn Goal as ny h-ellanyn elley rish coose heear ny h-Albey. V'eh Suðreyjar ("Ellanyn y Jiass") yn ennym Loghlinish va currit er yn aspickys, ayns cosoylaght rish Norðreyjar ("Ellanyn y Twoaie"), va goaill stiagh yn Orkaid as Shetlynn. Va Mannin goit stiagh ry cheilley lesh ny h-ellanyn jiass shen. Va'n aspickys shoh ny fo-aspickys jeh chooid jeh ard-aspickys Trondheim.

Y voir-agglish vunneydagh ayns Purt ny h-Inshey

Va ny h-ellanyn shoh dy lieragh stiurit ec Norlynn derrey 1266, tra v'ad lhiggit da Nalbin. Va Mannin rheynnit magh as ny h-ellanyn Albinagh as haink urree dy ve currit fo stiurey Reeaghyn Hostyn 'sy vlein 1334. Lurg shen v'ee ayns greim ec Çhiarnyn Vannin (ny Stanleeyn, Eearlaghyn Derby, veih 1406 derrey 1736 as Duicyn Atholl veih 1736) derrey'n traa nar va'n çhiarnaght kionnit ec y Chrooin Ghoaldagh ayns 1765. Va'n kiart dys Aspick Vannin ry reih ayns shellooderys ec Çhiarnyn Vannin, as dreill Duicyn Atholl y kiart shen lurg yn aa-ghreim ayns 1765 derrey'n traa dy row eh lhiggit seose dys y Chrooin ayns 1828. Cha row Mannin goit stiagh ayns Reeriaght Hostyn, ny 'sy Reeriaght Unnaneysit, agh t'ee ny Croghane-chrooin. Myrane lesh y chooid elley jeh Agglish Hostyn, daag yn Aspickys yn Agglish Chatoleagh Raueagh fo Inry VIII car yn Aachummey Sostynagh. Cha row yn aspick Thomas Stanley saasit lesh ny h-aachummaghyn (yn aa-rheynn jeh'n Aspickys echey veih Queiggey Chanterbury dys Queiggey York) as va'n oik echey goit ass liorish Inry, agh v'eh lhiggit stiagh er feie tammylt giare 'syn oik reesht fo Moirrey Hostyn.[1] Er yn oyr nagh row Mannin ny cooid jeh Reeriaght Hostyn, cha row Slattys Un-chummey 1662, v'er ny ghoaill rish ec yn Aachroo Sostynagh, currit ayns bree ayns Mannin. Lesh shen, chur yn Aspick Thomas Wilson ooashlaghey ayns Gaelg stiagh 'syn ellan car yn aspickaght echey (1697–1755).[2]

Shennaghys jeianagh[reagh | edit source]

Moir-agglish noa-emshiragh Phurt ny h-Inshey

Va'n voir-agglish vunneydagh jeh Aspickys Vannin ny soie er Ellan Noo Perick ayns Purt ny h-Inshey. Huitt y voir-agglish shen ayns neu-ymmyd car y 18-oo eash as er feie ram bleeantyn cha row agh Lhiass ard-cheeill ayns Doolish. 'Sy vlein 1980, va moir-agglish roie jeh Aspickys Vannin, Skyll Noo Charmane ayns Purt ny h-Inshey, enmyssit liorish Slattys Tinvaal.

Er yn oyr nagh vel Mannin ny cooid jeh'n Reeriaght Unnaneysit, cha nel yn Aspick coontit myr Çhiarn Spyrrydoil, as cha nel eh soiaghey ayns Quaiyl ny Çhiarnyn jeh'n Reeriaght Unnaneysit. Er y laue elley, t'eh coontit myr oltey jeh'n Choonseil Slattyssagh ayns Mannin. Myr t'ayn lesh Pointeilyn Crooinagh Agglish Hostyn elley, ta reihys yn aspick jeant lesh coyrle Ard-vinishter y Reeriaght Unnaneysit, ga nagh vel ughtarys echey ayns Mannin.

Jeeagh er neesht[reagh | edit source]

Imraaghyn[reagh | edit source]

  1. Phillips, Gervase (2004). "Thomas Stanley (m. 1569), ayns Stanley, Edward, first Baron Monteagle (c.1460–1523)," (Eeckys-oltey er-laccal). Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. doi:doi:10.1093/ref:odnb/26280. Feddynit magh er 2008-10-14. {{cite web}}: Check |doi= value (cooney); Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (cooney)
  2. Lua error in Module:Citation/CS1/Identifiers at line 614: attempt to index field 'known_free_doi_registrants_t' (a nil value).