Jump to content

G

Ass Wikipedia.
G
G g
Ymmyd
Screeu-chorys Script Ladjynagh
Sorçh Abbyrlhitagh
Çhengey vunneydagh Ladjyn
Coad-phoynt Unicode U+0047, U+0067, U+0261
Soiaghey abbyrlhittagh 7
Shennaghys
Lhiasaghey
Jalloo-ghram jeh Camyl (bun sheiltynit)
Traa ymmydit c. 300 RC – jiu
Sluightee
Shuyraghyn
Elley
Troa screeu Clee dys y jesh
Ta'n art shoh goaill stiagh aascreeuynyn sheeanagh 'syn Abbyrlhit Sheeanagh Eddyrashoonagh (IPA). Son stiurag vunneydagh da cowraghyn ASE, jeeagh er Cooney:ASE. Son yn anchaslys eddyr [ ], / / as ⟨ ⟩, jeeagh er ASE § Lhoobeenyn as streeanyn tessen-screeu.
G
G
Abbyrlhit Bunneydagh yn ASE
Aa Bb Cc Dd
Ee Ff Gg Hh Ii Jj
Kk Ll Mm Nn Oo Pp
Qq Rr Ss Tt Uu Vv
Ww Xx Yy Zz

She G, ny g, yn shiaghtoo lettyr 'syn abbyrlhit Ladjynagh,[1] ta ymmydit ayns abbyrlhit ny Gaelgey noa-emshiragh as ayns abbyrlhittyn elley er feie ny cruinney. She guilckagh yn ennym va currit er 'sy Ghaelg ayns ny laaghyn t'er ny gholl shaghey.[2]

Shennaghys[reagh | edit source]

T'ad gra dy daink G jeh screeu caslys jeh cass ghow 'syn abbyrlhit Proto-Sinaitagh. Haink y cowrey shoh trooid coryssyn screeu Feaneeckagh, Greagagh, Etruscagh as Romanagh dys y chummey t'ayn nish. Ec Etruscish, cha row /g/ erbee, agh va tree cummaghyn /k/ eck. Ayns Ladjyn, ren ny Rauee ymmyd jeh tree lettyryn: Q, K as C hene, son dy chowraghey /k/ as /g/ (nagh jagh er eddyrscarrey ayns screeuyn), bentyn rish çhymbyllaght y heean. Dy ghra myr shen, v'ad screeu Q roish breeocklyn runtit, K roish /a/, as C ayns buill elley.[3] 'Sy 3oo eash RJC, haink stiagh cummey jeh G son /ɡ/, as dreill ad C son /k/. Haink C (as G) ayns ynnyd jeh K as Q, son y chooid smoo. Myr shen, 'syn eash chlassicagh as erash, va G cosoylagh rish gamma as C cosoylagh rish kappa ayns aascreeu screeu Greagagh dys screeu Romanagh.

'Sy Ghaelg hene, ta'n lettyr çheet jeh'n abbyrlhit Baarleagh liorish obbyr John Phillips, Aspick Sodor as Mannin, as e lheid cairscreeu y yannoo son y Ghaelg ayns ny 1700yn.

Ymmyd[reagh | edit source]

Ayns abbyrlhittyn rere'n abbyrlhit Romanagh, ta guilckagh çheet er /g/, son y chooid smoo. Kyndagh rish cummaght Frangish, t’eh ry-chlashtyn myr /ʒ/ ny keayrtyn: page Frangish, beige Frangish as Baarle. Ayns çhengaghyn Romanagh elley, ta feeu bog as feeu creoi echey: /ʒ/, /d͡ʒ/ ny /ʃ/ bog, as /g/ creoi. Ayns Spaanish foddee eh ve /h/ ny /x/.

Coadyn co-earrooder[reagh | edit source]

Ayns Unicode, ta G mooar ec U+0047 as g beg ec U+0067.[4]

Ayns ASCII, ta G mooar ec 71 as g beg ec 103. Ayns earrooyn jeesoil, shen 01000111 as 01100111.

Ayns EBCDIC, ta G mooar ec 199 as g beg ec 135.

Ayns HTML as XML, ta G mooar ec "G" as g beg ec "g".

Jeeagh er reesht[reagh | edit source]

Imraaghyn[reagh | edit source]

  1. "Latin alphabet". Encyclopædia Britannica.
  2. Kelly, Phil. "Lessoonyn Level 1". Feddynit magh er 11 Mean Souree 2024.
  3. Sihler, Andrew L. (1995). New Comparative Grammar of Greek and Latin, illustrated, New York: Oxford University Press, 21. ISBN 0195083458.
  4. Javascript Unicode Chart (en). Feddynit er 2009-03-08.