Kiarkyl yn Arctagh

Ass Wikipedia.
Caslys çheerey yn theihill ta taishbyney Cryss yn Arctagh ayns jiarg
Caslys çheerey yn Arctagh.

Ta Kiarkyl yn Arctagh nane jeh queig kiarkylyn ghowan-lheead ta cowrit er caslyssyn çheerey yn theihill. T'eh ny ghowan-lheead ta roie 66° 33′39″ (ny 66.56083°) çheu hwoaie jeh Cryss ny Cruinney. Ta'n ennym, yn Arctagh, currit er y thalloo ta ny lhie heose veih'n linney shoh as ta'n ennym yn Chryss Hempreilagh Hwoaie currit er y chryss da'n jiass j'ee. She Kiarkyl yn Antarctagh en ennym ta currit er kiarkyl yn ard corrym 'sy lieh-chruinney yiass.

Ta Kiarkyl yn Arctagh cowrey magh feegan smoo jiass y laa phoullagh (laa 24-ooryn dy Ghrian, lesh yn ennym "Grian mean oie" currit er) as oie phoullagh (laa 24-ooryn gyn Grian). Çheu hwoaie jeh'n linney ta'n Ghrian ny lhie heose veih bun ny speyrey er feie 24 ooryn gyn brishey un cheayrt 'sy vlein er y chooid sloo. Er Kiarkyl yn Arctagh ta ny taghyrtyn shen taghyrt keayrt 'sy vlein, ec shassyn greiney Mean Souree as Mee ny Nollick.

Çheer-oaylleeaght[reagh | edit source]

Cowrey straiddey er Raad Mooar Dalton ta markal magh boayl Cryss yn Arctagh ayns Alaska.

Ta Kiarkyl yn Arctagh goll trooid Mooir yn Arctagh, Lieh-innys Loghlinagh, yn Aishey Hwoaie, Twoaie America Hwoaie as Greenlynn. Ta thalloo Chiarkyl yn Arctagh rheynnit eddyr hoght çheeraghyn, Norlynn, y Toolynn, Finnlynn, y Roosh, ny Steatyn Unnaneysit (t'eh shen Alaska), y Chanadey, y Danvarg (t'eh shen Greenlynn) as yn Eeslynn.

Lesh y toshiaght ec y Linney Vunlaa as goll shiar, ta Kiarkyl yn Arctagh goll trooid:

Dowan-liurid Çheer, thalloo, ny mooir Noteyn
10° Mooir yn Arctagh Yn Vooir Loghlynagh
15° Flag of Norway.svg Norlynn Rødøy, Svartisen, Saltfjell, Bogvatnet
20° Flag of Sweden.svg Yn Toolynn Jokkmokk
25° Flag of Finland.svg Finnlynn Rovaniemi, Logh Kemijärvi
30°

40°

Flag of Russia.svg Yn Roosh Flag of Karelia.svg Karelia Lhoob Kandalaksha, Lieh-innys Kola, Bollagh ny Mooir Twoaie (shiar)
41°-43° Yn Vooir Vane
45°

50°

Flag of Russia.svg Yn Roosh Flag of Nenets Autonomous District.svg Nenetsia
55°

60°

Flag of Russia.svg Yn Roosh Flag of Komi.svg Komi
65° 70° 75° 80° Flag of Russia.svg Yn Roosh Flag of Yamal-Nenets Autonomous District.svg Yn Yamaal Salekhard, Lhoob Ob
85° Flag of Russia.svg Yn Roosh Flag of Krasnoyarsk (Krasnoyarsk krai).png Krasnoyarsk
90° 100° 105° Flag of Russia.svg Yn Roosh Flag of Evenkia.svg Evenkia
110°

120° 130° 135° 140° 150° 155°

Flag of Russia.svg Yn Roosh Flag of Sakha.svg Sakha Piob Udachnaya
160°

170° E 180°

Flag of Russia.svg Yn Roosh Flag of Chukotka.svg Chukotka
170° W Mooir yn Arctagh Mooir ny Shukshee, Bollagh Heear Hwoaie (sheear), Bollagh ny Mooir Twoaie (sheear)
165° Flag of the United States.svg SUA Flag of Alaska.svg Alaska Lieh-innys Seward
163° Mooir yn Arctagh Keyllys Kotzebue
165°

160° 150°

Flag of the United States.svg SUA Flag of Alaska.svg Alaska Logh Selawik, Fort Yukon
140°

130°

Flag of Canada.svg Yn Chanadey Flag of Yukon.svg Yukon
120° Flag of Canada.svg Yn Chanadey Flag of the Northwest Territories.svg Thallooyn yn Eear Hwoaie Logh Vooar y Vaghouin

110° 100° 90° 85°

Flag of Canada.svg Yn Chanadey Flag of Nunavut.svg Nunavut Repulse Bay
80° Mooir-tragh Foxe
70°

65°

Flag of Canada.svg Yn Chanadey Flag of Nunavut.svg Nunavut Ellan Baffin, Slieau Thor
60°

55°

Yn Keayn Sheear Keyllys Davis, Bollagh ny Mooir Twoaie (shiar)
50°

45° 40° 35°

Flag of Greenland.svg Greenlynn Awin rioee Helheim
30°

25°

Yn Keayn Sheear Keyllys ny Danvarg
20°

15°

Flag of Iceland.svg Yn Eeslynn Ellan Grímsey
10°

Yn Keayn Sheear Yn Vooir Loghlynagh

Cha nel mooarane sleih nyn gummal çheu hwoaie jeh Kiarkyl yn Arctagh er oyr yn aeraght Arctagh t'ayn. Ta ny tree baljyn smoo heose jeh'n Chiarkyl nyn lhie 'sy Roosh; Murmansk (325,100 cummaltee), Norilsk (135,000 cummaltee), as Vorkuta (85,000 cummaltee). Ta 62,000 cummaltee ayns Tromsø ayns Norlynn, agh cha nel agh beggan ny sloo na 58,000 cummaltee ayns Rovaniemi ayns Finnlynn as eh ny lhie beggan heese jeh'n Chiarkyl.

Jeeagh er neesht[reagh | edit source]

Imraaghyn[reagh | edit source]

Kianglaghyn mooie[reagh | edit source]

Wiktionary-logo.svg
Jean ronsaght er Kiarkyl yn Arctagh ayns
Wiktionary, y fockleyr seyr.