Jump to content

Yn Rank

Ass Wikipedia.
(Aa-enmyssit ass Queiggoo Pobblaght y Rank)
République française
Pobblaght ny Frank
Brattagh ny Frank Cowrey ashoonagh ny Frank
Brattagh Cowrey ashoonagh
Jarroo-raaLiberté, Égalité, Fraternité
"Seyrsnys, Cormid, Co-vraaraghys"
Arrane ashoonaghLa Marseillaise
Preeu-valley
(as y balley smoo)
Paarys
48°52′ Hwoaie 2°19.59′ Hiar
Çhengey oikoil Frangish
Reiltys Pobblaght lieh-eaghtyraneagh unnaneagh
 -  Eaghtyrane Emmanuel Macron
 -  Ard-vinishter Bernard Cazeneuve
Crooaght
 -  Impiraght ny Frankee 481-843 
 -  Reeriaght ny Frank 843-1791 
 -  Reeriaght Vunraghtoil 1791-1792 
 -  Kied Phobblaght ny Frank
Kied Impiraght ny Frank
1792-1804


1804-1815
 
 -  Aachouyr Bourbon (Reeriaght ny Frank)
Reeriaght Yerrey Sourey
1815-1830




1830-1848 
 -  Nah Phobblaght ny Frank
Nah Impiraght ny Frank
1848-1852


1852-1870
 
 -  Treeoo Phobblaght ny Frank 1870-1940 
 -  Yn Rank Vichy/Y Rank Heyr
Reiltys Shallidagh

Kiarroo Phobblaght ny Frank
1940-1944


1944-1946

1946-1958 
 -  Queigoo Phobblaght ny Frank 1958
Entreilys gys yn UO 25 Mart 1957
Eaghtyr
 -  Yn clane 551,695 km² (47-oo)
213,0101 mi ker 
Earroo yn phobble
 -  Ooley 2009 62,448,977[1] (22-h)
 -  Glooaght 115/km² (89-oo)
297/mi ker
LTS (CCK) Ooley 2008
 -  Yn clane $2.130 trillioon[2] (8-oo)
 -  Yn dooinney $34,205[2] (18-oo)
LTS (ennymagh) Ooley 2009
 -  Yn clane $2.867 trillioon[2] (5-oo)
 -  Yn dooinney $46,037[2] (16-oo)
Gini (2002) 26.7 
ALD (2007) 0.961[3] (feer ard) (8-oo)
Argid euro ()2 (EUR)
Traa ynnydagh CET (UTC+1)
 -  Souree (TTLS) CEST (UTC+2)
Coad eddyr-voggyl .fr
Coad çhellvane +33
1 Y Rank Oarpagh ynrican rere yn IGN
2 Roish 1999: franc

Ta'n Rank (Frangish: La France, Fr-France.oga Fockley magh ayns Frangish : [fʁɑ̃s]), ny Pobblaght ny Frank dy h-oikoil (Frangish: République française, focklit magh myr: [ʁepyblik fʁɑ̃sɛz]), ny çheer ta ny soie 'syn Oarpey Heear, lesh shiartanse dy chroghaneyn as thallooyn harrish mooir as ad nyn soie er mooar-rheynnyn elley.[4] Ta'n Rank vooar-heeragh sheeyney veih'n Veanvooir dys Mooir yn Eeaght as Mooir Hostyn, as veih'n Rhine dys y Cheayn Sheear. Ta'n ennym L’Hexagone ("Y Shey-Lhiattaghan") currit urree dy mennick er oyr cummey towse-oaylleeagh ny thallooin eck. Ta'n Rank ny pobblaght lieh-eaghtyraneagh unnaneagh as ny preeu ard-smooinaghtyn focklit magh ayns Fogrey ry hoi Kiartyn Deiney as y Teyranagh.

Ta'n Rank Vooar-heeragh çhemmit (myr y clag veih'n twoaie) liorish y Velg, Lucsemburg, y Ghermaan, yn Elveeish, yn Iddaal, Monaco, Andorra, as y Spaainey. Ta joaraghyn thallooin ec rheynnyn as co-chadjinyssyn harrish mooir ny Frank myrgeddin. Ta Geeaaney Rangagh ayns America Yiass çhemmit liorish y Vrasseel da'n shiar as y jiass, as liorish y Toorinam da'n sheear. Ta Saint-Martin çhemmit liorish ny h-Antillaghyn Ollanagh 'sy Vooir Charibagh chammah. Ta'n Rank kianglt rish y Reeriaght Unnaneysit liorish Thiollane Vooir Eeaght, as eh goll fo Mooir yn Eeaght.

Ta'n Rank ny çheer smoo 'syn Unnaneys Oarpagh er eaghtyr as ny nah çheer smoo 'syn Oarpey lurg yn Ookraan (faagail magh ny thallooyn neu-Oarpagh). Va'n Rank ny cummaght vooar er feie ram eashyn lesh cleayney tarmaynagh, cultooragh, cahnagh as politickagh lajer eck. Car y 17-oo as y 18-oo eash, ren y Rank coloinagh er ayrnyn mooarey jeh America Hwoaie; car y 19-oo as y 20-oo eash, va'n nah impiraght smoo jeh'n traa eck er ny troggal ec y Rank, as ee goaill stiagh ayrnyn mooarey jeh'n Affrick Hwoaie, Heear as Veanagh, yn Aishey Hiar Yiass, as ram ellanyn y Cheayn Sheealtagh.

Ta'n Rank ny çheer lhiasit as ta'n queigoo harmaynys smoo 'sy theihll eck rere LTS ennymagh[5] Ta'n Rank ny bun-oltey jeh'n Unnaneys Oarpagh as ny h-Asonnyn Unnaneysit as t'ee ny h-holtey jeh'n Francophonie y G8, yn RCAH, yn RCTL, yn RTT as yn Unnaneys Ladjynagh. T'ee ny h-oltey beayn jeh Coonseil Hickyrys ny h-Ashoonyn Unnaneysit.

Imraaghyn

[reagh | edit source]
  1. INSEE, Reiltys ny Frank. "Population totale par sexe et âge au 1er janvier 2009, France métropolitaine" (ayns Frangish). Feddynit magh er 13-01-2009. {{cite web}}: Check |first= value (cooney); Check date values in: |accessdate= (cooney)CS1 maint: çhengey gyn enney (link)
  2. a b c d "France" (ayns Baarle). International Monetary Fund. Feddynit magh er 01-10-2009. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (cooney)CS1 maint: çhengey gyn enney (link)
  3. (Baarle) Human Development Report 2009. Ny h-Ashoonyn Unnaneysit. Feddynit magh er 5 Jerrey Fouyir 2009
  4. Son tooilley oayllys, jeeagh er Ronney:Rheynnyn, co-chadjinyssyn as croghaneyn ny Frank.
  5. (Baarle) Field listing - GDP (official exchange rate), CIA World Factbook